Ο κανατάς, που τραγουδήθηκε όσο κανείς άλλος στο πρόσωπο του μπάρμπα - Γιάννη, ήταν μια όμορφη εικόνα, μιας εποχής, που έφυγε πια. Έμοιαζε με κινητό κατάστημα, έτσι καθώς ήταν φορτωμένος με τα πήλινα σταμνιά.
Η κανάτα ήταν πολύτιμο και απαραίτητο είδος για τα παλιά χρόνια. Εκεί φύλαγαν οι άνθρωποι το νερό για να διατηρείται δροσερό, αφού δεν υπήρχαν τα ψυγεία. Αλλά ούτε και βρύσες υπήρχαν στα σπίτια και αναγκάζονταν ο κόσμος να προμηθεύεται το νερό από κάποια βρύση της γειτονιάς. Απόθεταν οι νοικοκυρές τη γεμάτη με το πολύτιμο υγρό κανάτα σε μια γωνιά της κουζίνας και έβαζαν από πάνω για σκέπασμα το μαστραπά ή αμπελόφυλλα τυλιγμένα σε καρούλι. Το νερό που υπήρχε μέσα διατηρούνταν δροσερό, επειδή η κανάτα, όπως και όλα τα πήλινα είδη, έχει αδιόρατους πόρους που αφήνει το νερό να περάσει έξω και, καθώς εξατμίζεται, παράγεται ψύχος. Για να διατηρηθεί το νερό ακόμη πιο δροσερό, έβρεχαν απ' έξω την κανάτα.
.jpg)
Για την κατασκευή της χρησιμοποιούσαν κοκκινόχωμα, που το κοσκίνιζαν προηγουμένως, για να φύγει η άμμος και τα άλλα άχρηστα υλικά. Το καθαρό χώμα που έμενε το έκαναν πηλό και το έπλαθαν δίνοντάς του διάφορα σχήματα. Έφτιαχναν με αυτό κανάτες (στάμνες), λαγήνια, τσουκάλια, κιούπια, γλάστρες, πιθάρια, πιάτα κ.ά. Προτού στεγνώσουν, τα έβαζαν σε ισχυρή φωτιά, για να χάσουν όλο το νερό τους. Αυτή τη δουλειά την έκαναν, βέβαια, άλλοι τεχνίτες, που είχαν και τα κατάλληλα μηχανήματα, αλλά και κάποιοι κανατάδες.
Έπειτα, φόρτωναν τα κανάτια, δένοντας το ένα με το άλλο με σχοινί, ή τα τοποθετούσαν σε κοφίνια που τα φόρτωναν στο ζώο τους και γύριζαν τις γειτονιές και τα χωριά διαλαλώντας την πραμάτεια τους.
Σήμερα δε χρησιμοποιούν πλέον οι άνθρωποι τις στάμνες. Υπάρχουν, βέβαια, αλλά έχασαν την πρακτική τους αξία. Έγιναν είδος Λαϊκής Τέχνης με διακοσμητικό ρόλο.
Πηγή: "Παραδοσιακά επαγγέλματα, ταξίδι στο χτες", Μαλλιάρης Παιδεία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου