Το κείμενο είναι το Πρώτο Ανάγνωσμα του έργου του Οδυσσέα Ελύτη «Άξιον εστί». Η ποιητική αυτή σύνθεση δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1959. Διαιρείται σε τρία μέρη: «Η Γένεσις», «Τα Πάθη» και «Το Δοξαστικόν».
Το Πρώτο Ανάγνωσμα ανήκει στη δεύτερη ενότητα της συλλογής «Άξιον εστί», που τιτλοφορείται «Τα Πάθη». Είναι γραμμένο σε πεζό λόγο - όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα πέντε Αναγνώσματα που υπάρχουν στο «Άξιον εστί».
Αναφέρεται στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, που έγινε κατά το μεγαλύτερο μέρος του στα βουνά της Αλβανίας.
Το κείμενο αρχίζει με τη διαταγή που έλαβε ένα στρατιωτικό σώμα στις 7 Ιανουαρίου 1941 να κατευθυνθεί προς τη γραμμή Χειμάρρας - Τεπελενίου. Μετά από δώδεκα μέρες ξεκούρασης μακριά από την πρώτη γραμμή, οι στρατιώτες έπρεπε τώρα να πορευτούν πάλι προς το μέτωπο, για να ενισχύσουν τους Αρτινούς.
Έτσι αρχίζει η δύσκολη και απάνθρωπη πορεία των Ελλήνων στρατιωτών. Προχωρούν ασταμάτητα μέσα στη λάσπη, ενώ οι αντίξοες καιρικές συνθήκες με τα κρύα και τις βροχές, η πείνα, οι ψείρες και οι κακουχίες τους ταλαιπωρούν αφάνταστα.
Τις λιγοστές φορές που έκαναν στάση για να ξεκουραστούν, παρέμεναν σιωπηλοί, ενώ μοναδική έγνοια τους ήταν να μοιραστούν μια-μια τις σταφίδες. Η πορεία τους γίνεται μόνο το βράδυ, διότι την ημέρα υπάρχει κίνδυνος να τους αντιληφθούν τ’ αεροπλάνα των εχθρών.
Η ταλαιπωρία και η στέρηση δεν αργεί να κάνει τους στρατιώτες να μην αναγνωρίζουν πια ούτε τον εαυτό τους στον καθρέφτη. Μόνη παρηγοριά τους είναι η θύμηση του ένδοξου παρελθόντος των Ελλήνων. Νιώθουν ότι ενώνονται με τους πρόγονούς τους ήρωες και αγωνιστές, οι οποίοι είχαν αγωνιστεί σε παλαιότερες εποχές εναντίον άλλων κατακτητών.
Φθάνοντας κοντά στην πρώτη γραμμή του πολέμου, ο θόρυβος των όπλων και των κανονιών ακούγεται ολοένα και δυνατότερος. Το θέαμα που αντικρίζουν οι στρατιώτες στη διαδρομή είναι φοβερό. Τραυματίες και ετοιμοθάνατοι μεταφέρονται από το μέτωπο πάνω σε φορεία, ενώ οι νοσοκόμοι διηγούνται ανατριχιαστικές ιστορίες για την πρώτη γραμμή. Κάπου-κάπου συναντούν και κάποιους αιχμαλώτους που μυρίζουν κρασί. Οι γεμάτες με κονσέρβες και σοκολάτες τσέπες τους κάνουν ακόμη μεγαλύτερη την πείνα των Ελλήνων στρατιωτών.
Η πρώτη γραμμή του πολέμου βρίσκεται πλέον κοντά, καθώς το δηλώνουν οι καπνοί και οι φωτοβολίδες στον ουρανό.
Ας το ακούσουμε σε απαγγελία Μάνου Κατράκη!
Πιθανές άγνωστες λέξεις:
- σκόλες = αργίες
- αχός = ήχος
- αχολόι = σύνολο συγκεχυμένων ήχων
- καταβουλιάζω = βουλιάζω πολύ βαθιά
- ανυπόφερτο = ανυπόφορο
- ζα = ζώα
- πριχού = προτού
- ξινάρια = είδος μικρών αξίνων
- σιδερικά = όπλα
- βλοσυρός = άγριος, τρομακτικός
- αγκομαχώ = λαχανιάζω
- αντάρα = κακοκαιρία
- απαντώ = συναντώ
- μουσούνισμα = ξεφύσημα με κλειστό στόμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου